Στις αποδόσεις των ομολόγων των κρατών της ΕΕ, το μαύρο πρόβατο πάλι ξεχωρίζει με διαφορά από τους άλλους. Ο Πέτερ Καζιμίρ, υπουργός Οικονομικών της Σλοβακίας, δήλωσε ότι η Ελλάδα οδεύει «προς την άβυσσο και δεν μπορεί να αποκλεισθεί τίποτε». Η κυβέρνηση μας εγκλωβισμένη στις ιδεοληψίες της, παρατείνει το γνωστό «διαπραγματευτικό show” (το είχε παίξει και η προηγούμενη κυβέρνηση όταν ανέλαβε το 2012, όμως ο τότε υπουργός Οικονομικών φρόντισε να κλείσει γρήγορα τα μέτωπα με τους εταίρους μας), αφήνοντας την οικονομία να πνέει τα λοίσθια. Η ρευστότητα των τραπεζών εξαντλείται, τα χρήματα από τα ΕΣΠΑ πάγωσαν, οι προμηθευτές εξωτερικού δε δέχονται ξανά ελληνικές τραπεζικές εγγυήσεις, οι επιχειρήσεις περνάνε για άλλη μία φορά ένα πολύ γερό stress test, το Δημόσιο καθυστερεί πληρωμές σε συμβασιούχους και προμηθευτές και επιστροφές ΦΠΑ σε επιχειρηματίες.
Όλα αυτά για κάποιες κόκκινες γραμμές, που είναι σαν τείχη Σινικά κατά τον κ. Στρατούλη. Ποιες είναι λοιπόν οι κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης; Να μη γίνουν αλλαγές στο ασφαλιστικό, να μη μειωθούν συντάξεις, να επανέλθει ο κατώτατος μισθός στα 751 ευρώ, να επανέλθει το καθεστώς συλλογικών συμβάσεων που ίσχυε πριν τις μνημονιακές αλλαγές, οι κυριότερες από αυτές.
Με μία πρώτη ματιά φαίνονται ωραία και φιλολαϊκά τα παραπάνω, έτσι περνάει και η αντίληψη στον κοσμάκη πως η κυβέρνηση μάχεται για το καλό του σε αντίθεση με τους «προσκυνημένους στην τρόικα» προκατόχους της. Είναι όμως έτσι;
Ας δούμε λοιπόν ένα παράδειγμα. Άτομο από το συγγενικό μου κύκλο. Ηλικία κοντά στα 60, πρώην διευθυντής σε τράπεζα. Πολιτικά Πασόκος επί χρόνια, τώρα οργισμένος αντι-μνημονιακός και ψηφοφόρος του Σύριζα. Έπαιρνε 3000 ευρώ σύνταξη, βγήκε πριν τα 55 του στη σύνταξη (δούλευε από τα 20), δε ξέρω σε τι ποσό ανήλθε το εφάπαξ που πήρε – μάλλον αρκετά μεγάλο ποσό. Η γυναίκα του, ως τρίτεκνη, συνταξιούχος τραπεζικός υπάλληλος από τα 40 με μειωμένη σύνταξη. Σήμερα ο «θείος Κ», ας τον πούμε έτσι, εισπράττει σύνταξη (κύρια επικουρική) γύρω στα 1800 ευρώ το μήνα. Τα παιδιά του: Το ένα άνεργο, το άλλο δουλεύει για 600 ευρώ το μήνα μαύρα και μόνο ένα βγάζει έναν αξιοπρεπή μισθό (γύρω στο χιλιάρικο).
Σε τι λοιπόν θα έπρεπε να δώσει προτεραιότητα μία αριστερή κυβέρνηση; Στη διατήρηση της σύνταξης του θείου Κ ή, ας πούμε, στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών; Μία μείωση που θα περιορίσει τη μαύρη εργασία και θα συμβάλλει και στη μείωση της ανεργίας (καταστάσεις που αφορούν δύο από τα τρία παιδιά του σήμερα). Εσείς τι λέτε; Δεν είναι άρρωστο ο παροπλισμένος συνταξιούχος να παίρνει 1800 ευρώ και το παιδί του στην καλύτερη παραγωγική ηλικία, γύρω στα 30, να παίρνει το 1/3 και χωρίς ασφάλιση;
Όσο για την αύξηση του κατώτατου μισθού, λέτε να βοηθήσει κανένα από τα παιδιά του; Το άνεργο θα μείνει άνεργο, το εργαζόμενο σε ανασφάλιστη εργασία ακόμα πιο δύσκολα να του πληρώσει ο εργοδότης ένσημα με την αύξηση του κατώτατου μισθού. Το τρίτο κινδυνεύει, αν ο εργοδότης του δε μπορεί να ανταπεξέλθει στην αύξηση του κατώτατου μισθού, να βρεθεί και αυτό άνεργο. Οι αριστεροί εγκέφαλοι που μας κυβερνούν θεωρούν πως ο κατώτατος μισθός είναι απλά ζήτημα απόφασης του οικονομικού επιτελείου και όχι συνάρτηση της γενικότερης οικονομικής κατάστασης στη χώρα. Δυστυχώς, η οικονομική πραγματικότητα είναι αμείλικτη, σε επόμενο άρθρο θα αναφερθώ σε ιστορικά παραδείγματα, που φοβάμαι θα γίνουν επίκαιρα στη χώρα μας…
Τέλος, για το καθεστώς συλλογικών συμβάσεων που ίσχυε στη χώρα, δε θα μπω σε πολλές λεπτομέρειες, γιατί χρειάζεται επαρκής ανάλυση και γνώσεις που δε διαθέτω. Μία παρατήρηση μόνο, που έχει όμως ιδιαίτερη σημασία και συχνά μας διαφεύγει. Το καθεστώς που ίσχυε πριν τις μνημονιακές αλλαγές ποιους ευνοούσε; Μήπως ήταν κομμένο και ραμμένο στα μέτρα εργαζομένων σε προνομιούχους τομείες (π.χ. τράπεζες, ΔΕΚΟ) και εργαζομένων που άνηκαν στις μεγαλύτερες ηλικίες; Των ομάδων δηλαδή που είχαν μεγαλύτερη εκπροσώπηση και δύναμη στις συνδικαλιστικές ηγεσίες. Τυπικό παράδειγμα ο πρώην τραπεζικός συνδικαλιστής του εφάπαξ 1 εκ. ευρώ κ. Τσουκαλάς και αντι-παράδειγμα τα νεαρά άτομα που εργάζονταν με συμβάσεις στις τράπεζες. Η γενιά των 700 ευρώ και η ανεργία των νέων ήταν φαινόμενα που υπήρχαν πριν τα μνημόνια. Γιατί το σύστημα ήταν κλειστό και φρόντιζε για τα συμφέροντα των ισχυρών ομάδων εντός αυτού. Οι outsiders δεν είχαν φωνή και παρουσία ικανή να αλλάξει την κατάσταση για αυτούς. Σήμερα που η ανεργία έγινε ακόμα μεγαλύτερη και τα 700 ευρώ με ένσημα ένας εξαιρετικός μισθός, είναι αστείο να κοιτάμε με νοσταλγία ένα σύστημα τελματωμένο και άδικο. Απαιτούνται ριζικές αλλαγές, που θα ταράξουν περισσότερο τους ευνοημένους insiders του συστήματος και θα δώσουν ευκαιρίες στους outsiders.
Τα παραπάνω αν τα πεις σε έναν τυπικό Έλληνα αριστερό θα σε χαρακτηρίσει μονομιάς «νέο-φιλελεύθερο» (έχω ακούσει αυτή την κασετούλα πολλές φορές…). Έλα όμως που αυτά τα «νέο-φιλελεύθερα» μέτρα θα βοηθήσουν περισσότερο τους νέους, τους άνεργους, τους περισσότερο μορφωμένους-καταρτισμένους, τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Χρόνια μαθημένη σε στείρα αντιπολίτευση και διεκδίκηση όλων και περισσότερων προνομιών για επαγγελματικές ομάδες (συνήθως, με έμμεσο τρόπο, σε βάρος του υπόλοιπου κοινωνικού συνόλου) η ελληνική αριστερά έχει χάσει την αίσθηση του μέτρου και της δικαιοσύνης. Όσο βρίσκονταν στην αντιπολίτευση ήταν εύκολο να ζητάει μονίμως και να διαμαρτύρεται. Τώρα που καλείται να κυβερνήσει αδυνατεί να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση.
Θα πουν μερικοί «Μα, ακόμα τρεις μήνες δεν έκλεισε στην κυβέρνηση, γιατί βιάζεται τόσο; Δεν δικαιούται και αυτή μία πίστωση χρόνου μέχρι να προσαρμοστεί στα νέα της καθήκοντα;». Δυστυχώς, η κατάσταση δεν αφήνει περιθώρια καμίας πίστωσης χρόνου. Είναι πια φανερό πως η κυβέρνηση αδυνατεί να αφήσει στην άκρη ιδεολογικές αγκυλώσεις και να κινηθεί γρήγορα για το καλό της χώρας. Οι ιδεολογικές αγκυλώσεις δεν αγγίζουν μόνο οικονομικά θέματα αλλά και θέματα όπως το μεταναστευτικό και η αντιμετώπιση της βίας που ασκούν οργανωμένες μειοψηφίες. Η κατάσταση στην Αθήνα, ενώ είχε συμμαζευτεί επί υπουργίας Δένδια, αρχίζει και πάλι να ξεφεύγει και η αρμόδια υπουργός μιλάει για μετανάστες που …λιάζονται.
Το πρόσωπο αυτό εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο την ιδεολογική «φρεσκάδα» της κυβέρνησης μας…
Τα προβλήματα στους παραπάνω τρεις τομείς μεγαλώνουν μέρα με τη μέρα και αναμένεται να πάρουν τη μορφή χιονοστιβάδας. Σύντομα η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με την σκληρή πραγματικότητα και οι σημερινοί χειροκροτητές θα γίνουν οι αυριανοί λιθοβολητές. Σε όλο αυτό το σουρεαλιστικό μα και ζοφερό σκηνικό, σκέπτομαι το μετά. Δηλαδή ποιο θα είναι το μέγεθος της ζημίας που θα αφήσει η κυβέρνηση σε οικονομία, κοινωνική συνοχή και διεθνή θέση τη χώρας; Και από την άλλη ποιος πολιτικός χώρος θα αντικαταστήσει το αντι-μνημονιακό τόξο Σύριζα-Ανελ που κυριάρχησε ιδεολογικά από το 2012 και μετά; Έχουμε μπει σε αχαρτογράφητες περιοχές και πολλά θα δουν τα μάτια μας, με τις περισσότερες πιθανότητες δυστυχώς να έχουν τα απαισιόδοξα για το μέλλον της χώρας σενάρια…
alepoudrakoulas 